Yaz sıcaklarında beslenmenizde belirli değişiklikler yapmanız sağlıklı beslenmeniz açısından büyük önem taşıyor. Yaz aylarında artan vücut sıcaklığı nedeniyle beslenmeyle ilgili ihtiyaçlar değişkenlik gösteriyor. Dolayısıyla yaz sıcaklarında genel sağlığın korunması açısından seçilecek gıdalardan, sıvı tüketim miktarına kadar beslenmeyle ilgili birçok noktaya dikkat etmek gerekiyor.
Vücut
direncinizi artırmak için mevsim sebzeleri ve meyveleri tüketin. Günde 4-5
porsiyon sebze, 2-3 porsiyon meyve tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirmek
için önemli. Özellikle yeşil renkli sebzeler folik asit, potasyum ve C
vitamininden zengin olduğu için mutlaka tercih edilmeli.
Meyveyi
abartmayın
Sağlıklı
besleneceğim diye meyve tüketiminde aşırıya kaçmayın. Çünkü meyvenin
içeriğindeki şeker miktarı hızlı kilo artışını beraberinde getirebiliyor.
Meyveler yüksek vitamin ve mineral deposudur, aynı zamanda bol miktarda su ve
posa içerirler, bu özellikleri ile tok olmanızı sağlarlar .Unutmamanız gereken
konu ise, meyveler aynı zamanda içerdikleri yüksek oranda şeker ile size enerji
kazandırırlar, kontrolsüz olarak tükettiğinizde ise, gereksiz yere fazla kalori
almış olursunuz. Sınırlı yenildiği sürece, kararınca tüketildiklerinde
sağladığı yararlar tartışılmaz, aklımızdan çıkarmamamız gereken konu, ne kadar
sağlıklı olursa olsun, her besin fazla tüketildiği zaman sağlığımızı bozar.
Meyveyi
günde 3 ile en fazla 5 porsiyon kadar ve daha çok ara öğünlerde tüketmenizi
öneririm. Porsiyon için 1 küçük boy elma, şeftali veya 1 orta boy armut,
nektarın, veya , 4 kayısı, 10-15 erik
veya 10-15 çilek, karpuz için ise”10 a bölünmüş bir bütün (ortalama 3
kg)karpuzun 1 dilimini ölçü alın. Ara
öğünlerde meyvenin yanında ,1 bardak süt, bir parça peynir veya yoğurt gibi
proteinli bir seçenekle tüketmeniz sizi daha uzun süre tok tutar.Süt gaz
yapıyorsa laktozsuz olanı veya yoğurt ve kefiri tüketebilirsiniz,Ayrıca ara
öğünlerde meyveleri, ceviz,badem,fındık gibi yağlı tohumlarla birlikte tüketebilirsiniz.
Ana öğün
olarak meyve yiyebilirsiniz,
Diyelim
ki kahvaltı ile birlikte, yanında yulaf ve müsli ile karıştırarak veya hafif
bir akşam yemeği menüsü şeklinde,çeşitli meyvelerden oluşmuş salata olarak,
peynir ile birlikte, yeter ki o günü sadece meyve yiyerek geçirme hatasına
düşmeyin, tek yiyeceğe dayalı ,çok düşük kalorili diyetleri hiçbir zaman
önermiyoruz.
Uzun
süre uygulanan meyve diyetleri düşük kalorili, karbonhidrat içeriği yüksek,
protein içeriği son derece düşük olduğu için sağlık problemlerine yol açar. Tek
yönlü besin içeren diyetlerdir. Günlük almamız gereken proteinlerden ve
yağlardan yoksundur. Bu tür diyetleri uzun süre yapmak; tansiyon düşüklüğü,
sinirlilik ve kas erimesi gibi birçok sağlık problemini de beraberinde getirir.
Ayrıca bu tür diyetlerin uzun süre yapılması vücutta yağ değil, kas yakılmasına
neden olur. Bu kadar kısa zamanda verilen kilolar hiçbir zaman kalıcı ve
sağlıklı olmaz. Bu tür diyetlerde karşılaştığımız bir diğer önemli sorun ise;
metabolizmanın yavaşlaması ve kilo vermenin bir süre sonra durmasıdır. Meyvelerin
sağlıklı faydalarından yararlanmak için posası ile yemek gerekir. Meyve suyu
yerine taze meyve yiyin. Meyveleri kabuğuyla ya da posasıyla yemek daha çok
vitamin, daha çok doygunluk hissi ve daha çok bağırsak hareketliliği sağlar.
Tatlı
tüketiminde hamur işi tatlılar yerine sütlü tatlılar, meyve tatlıları veya
dondurma tüketmek daha doğru bir tercih. Ancak aşırıya kaçmayın.
Sağlıklı
beslenmek için yağlı yiyeceklerden uzak durun
Kızartma
ve kavurma gibi yağlı besinler yerine daha çok ızgara, fırında, buğulama
yöntemleriyle yapılmış yiyecekler tüketin.Kızartmalar, aşırı yağlı gıdalar ya
da sakatatlar yerine ızgara, buğulama, haşlama olarak hazırlanmış, yağı alınmış
etler yenilmeli. Omega-3 yağ asitlerini içeren balık haftada 2 kez tüketilmeli.
Su önemli
Yaz
aylarında sağlıklı beslenmede dikkat edilmesi gereken en önemli konu su
tüketimi. Sıcaklıklarla birlikte vücuttan su atımı da artacağı için kg başına
30-40 ml sıvı tüketmeyi ihmal etmeyin. Günlük sıvı tüketimini 2,5-3 litre
civarında tutmak sağlık açısından oldukça önemli. Ayrıca egzersiz yaptığınızda
da daha fazla sıvı tüketmeye özen gösterin. Sıcak havalarda vücudun en önemli
ihtiyacı sudur. Siz terlemediğinizi düşünseniz de hava sıcaklığı ve nem ile
deri, solunum, idrara ve dışkı ile normalden fazla su kaybı olur. Bu kayıp
elektrolit kaybı ile beraber, tansiyon dengesizliği, baş ağrısı ve halsizlik
yorgunluk yapabilir. Susamayı beklemeden su tüketin, mutlaka düzenli için. Su
tüketmek zor geliyorsa içine taze meyve
parçaları, nane, limon vb ekleyin, yeterli su alıp almadığınızı idrar rengini
kontrol ederek anlayabilirsiniz. Eğer ki idrarınız renksize yakın ise sıvı
alımı yeterlidir, koyu sarı ise yetersizdir.
Gazlı
içecekler tüketmeyin
Sıvı
ihtiyacının karşılanması ve serinlemek için suyun dışında süt, ayran, maden
suyu, şekersiz limonata, soğuk bitki çayları, şekersiz kompostolar ve taze
sıkılmış meyve suyu gibi içecekleri de tercih edebilirsiniz. Gazlı içecekler,
aşırı çay ve aşırı kahve tüketiminden kaçının.
Dört yapraklı
yonca modeli beslenme
Sağlıklı
beslenme için günlük beslenmenizde 4 yapraklı yonca modelini uygulayın. Bu
yeterli ve dengeli beslenmenize yardımcı olacaktır. 4 yapraklı yoncanızı 4 ana
besin grubundan oluşturun. Her yaprak 1 besin grubunu oluşturmaktadır. Bu
gruplar; süt ve ürünleri grubu (süt, yoğurt, ayran, cacık), et-kuru
baklagiller-yumurta-peynir, ekmek-tahıl grubu (ekmek, makarna, pilav, çorba…)
ve meyve-sebze grubudur.
Hijyene önem
verin
Gıda
zehirlenmelerinden korunmak için hijyene önem verin. Yaz aylarında artan besin
zehirlenmeleri çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına
karşın ağır seyrettiği durumlar da olabiliyor. Özellikle dışarıda ve açıkta
satılan yiyecekleri tüketmeyin. Çabuk bozulan potansiyel riskli besinleri (et,
yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletmeyin. Besinlerin satın alınması,
hazırlanması ve pişirilmesi, saklanması aşamalarında hijyene dikkat edin.
Açık büfede
kontrolünüzü kaybetmeyin
Açık
büfeler sağlıklı beslenmeye engeldir. Özellikle tatillerde açık büfe yemek
sunan yerlerde fazla miktarda besin tüketmemeye özen gösterin. Farklı yemekler
alsanız da toplamının 1 porsiyonu aşmamasına dikkat edin. Özellikle tabağınızın
dolu görünmesi için salata ve sebze çeşitlerine daha fazla yer verin. Kızartma,
kavurma ve hamurlu yemeklerden uzak durmaya çalışın. Fırında, ızgara yöntemiyle
pişirilmiş yemeklere ağırlık verin. Bununla birlikte mayonez, krema, yağlı sos
eklenmiş yiyecekleri tercih etmeyin.
Doğru,
dengeli ve düzenli beslenin, sağlıklı ve mutlu kalın.